INTERVIEW
‘De ingrediënten voor succes zijn er’
‘Er is vooral aandacht voor het beperken van de negatieve impact, maar er zijn zeker ook kansen’, zegt Willem Hettinga, specialist verantwoord beleggen in het Global Responsible Investment and Governance Team van APG. Hettinga, die milieuwetenschappen studeerde, houdt zich onder andere bezig met het integreren van biodiversiteit in de beleggingen die APG voor zijn pensioenfondsklanten doet.
Wat zijn de grootste risico’s van biodiversiteitsverlies voor de financiële sector? ‘Er zijn verschillende soorten risico’s. Als er minder water beschikbaar is, is dat bijvoorbeeld een risico voor elektriciteitscentrales. Dat noemen we een fysiek risico. Daarnaast zijn er juridische risico’s. Een voorbeeld is de olieramp bij BP in de Golf van Mexico. BP moest een grote schadevergoeding betalen, omdat het zijn milieumanagement niet goed op orde had. Verder zijn er transitierisico’s die ontstaan als een bedrijf niet tijdig anticipeert op nieuwe regelgeving. Neem bijvoorbeeld de recente Europese ontbossingswetgeving. Die houdt in dat je je producten niet meer mag afzetten op de Europese markt, als je niet kunt aantonen er voldoende aan te hebben gedaan om ontbossing in je keten tegen te gaan. En dan is er nog reputatierisico. Denk aan een boycot door klanten die je product niet meer willen afnemen, omdat er bossen voor worden gekapt.’ Gaat het bij biodiversiteit alleen om risico’s, of zie je ook kansen? ‘Beide. Het zijn twee kanten van dezelfde medaille. Vooralsnog is er vooral veel aandacht voor het beperken van de negatieve impact, zoals het voorkomen van ontbossing. Maar er zijn zeker ook kansen. Zo belegt APG voor zijn pensioenfondsklanten in bioplasticsfabrikant Avantium. Daarmee dragen we bij aan het Duurzame Ontwikkelingsdoel 12: Verantwoorde productie en consumptie.’ Wat is de relatie tussen biodiversiteit en klimaat? ‘Biodiversiteit gaat over alles wat leeft, al het leven op het land, in de lucht en in het water. Dat leven staat onder druk door vijf factoren. Klimaatverandering is er een van, naast veranderend land- en zeegebruik, vervuiling, gebruik van natuurlijke hulpbronnen en de introductie van invasieve soorten. Klimaatverandering en biodiversiteit zijn nauw met elkaar verbonden, ook als het gaat om oplossingen. Als je een bos herstelt en duurzaam beheert, dempt dat klimaatverandering én draagt het bij aan het behoud van biodiversiteit.’ Wat kan de financiële sector zelf doen en waarvoor is wetgeving nodig? ‘Beide dragen bij. Onze verwachtingen aan bedrijven gaan vaak verder dan wetgeving, maar wetgeving kan weer gedrag afdwingen. Ook internationale afspraken zoals het Kunming-Montreal-akkoord van vorig jaar zijn heel belangrijk voor ons als belegger, omdat we willen dat bedrijven hun biodiversiteitsrisico’s verminderen en erover rapporteren. De financiële sector heeft hier een actieve bijdrage aan geleverd. Als verantwoorde belegger willen we de negatieve impact van beleggingen verkleinen, bijdragen aan oplossingen en onderzoeken hoe de bedrijven waarin we beleggen blootgesteld zijn aan biodiversiteitsrisico’s.’
‘Klimaatverandering en biodiversiteit zijn nauw verbonden, ook qua oplossingen’
Willem Hettinga
‘De afgelopen decennia ging het vooral om klimaat. Nu komen we tot het besef dat alles meer geïntegreerd is.’
‘Een molecuul CO2 heeft overal dezelfde impact op het klimaat; impact op ecosystemen inzichtelijk maken is lastiger.’
Willem Hettinga
Hoe kijk je naar biodiversiteit in relatie tot de SFDR? ‘De SFDR-wetgeving is veel breder en relatief beperkt als het om biodiversiteit gaat, maar wat erin staat, is een uitdaging. Zo moeten we inzicht hebben in de activiteiten van bedrijven in gebieden met een hoog biodiversiteitsrisico. Daarvoor hebben we veel meer locatie-specifieke data nodig. We moeten beter weten waar de bedrijven waarin we beleggen actief zijn. Hoe staat het ter plekke met het biodiversiteitsrisico? Wat is de druk op de lokale ecosystemen? Er moeten veel stappen worden gezet door bedrijven en beleggers om dat inzichtelijk te maken. Bij klimaat is dat makkelijker. Een molecuul CO2 heeft overal dezelfde impact op het klimaat, of hij nou in Oeganda of in België wordt uitgestoten.’ Welke stappen zet APG op het gebied van biodiversiteit voor zijn pensioenfondsklanten? ‘In ons insluitingsbeleid hanteren we scherpe criteria waar bedrijven aan moeten voldoen, willen we erin beleggen. Doen ze dat niet, dan beleggen we er alleen in als we verwachten dat we ze met engagement kunnen aanzetten tot verbetering. Ook aan onze private investeringen stellen we strenge eisen op het gebied van biodiversiteit. Daarnaast beleggen we in oplossingen, zoals duurzaam beheerde productiebossen. Met deze investeringen dragen we bij aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelen. En we geloven sterk in de kracht van samenwerking met andere financiële instellingen, zoals in de Finance for Biodiversity Pledge.’ Helpt het tekenen van de Finance for Biodiversity Pledge? ‘De Pledge past goed bij het ambitieniveau van onze pensioenfondsklanten. Het helpt ons om met gelijkgestemde beleggers en financiële instellingen deel uit te maken van een initiatief dat zich committeert aan een beter begrip van biodiversiteit: wat betekent dit thema voor ons en hoe vertaalt zich dat in onze beleggingen? Het is nuttig om daarin samen te werken. Afgelopen december maakte APG deel uit van de delegatie van de Finance for Biodiversity Foundation in Montreal. Ons doel was om bij te dragen aan een ambitieus akkoord en dat is er gekomen.’ PBAF streeft naar een geharmoniseerde aanpak voor het beoordelen en meten van impact op biodiversiteit door de financiële sector. Wat vind je van PBAF als manier om te meten? ‘Het is een manier om je biodiversiteitsvoetafdruk in kaart te brengen. We hebben deelgenomen aan een pilot met PBAF om in kaart te brengen waar de grootste biodiversiteitsimpact zit in de portefeuilles van onze pensioenfondsklanten. Zo kunnen we zien wat per sector het meest relevante onderwerp is om ons op te richten, zoals klimaatverandering, watergebruik of veranderd landgebruik. Er zit nu nog beperkte waarde in het vergelijken van bedrijven onderling. Het ene koffiebedrijf zal min of meer hetzelfde scoren als het andere koffiebedrijf, doordat er slechts beperkte bedrijfsspecifieke informatie beschikbaar is. We verwachten dat we met de methodiek en meer beschikbaarheid van data meer inzicht zullen krijgen in de voetafdruk op bedrijfsniveau.’ Is aandacht voor biodiversiteit nieuw? ‘We nemen al langer zaken als ontbossing en milieuvervuiling mee in onze beleggingsbeslissingen, maar de aandacht vanuit bedrijven en financiële instellingen voor biodiversiteit als overkoepelend thema is meer recent. De afgelopen decennia ging het vooral om klimaat. Nu komen we tot het besef dat alles meer geïntegreerd is, dat er meer onderlinge verbanden zijn. Uit het rapport Indebted to Nature, dat De Nederlandsche Bank twee jaar geleden publiceerde, bleek dat een groot deel van de financiële instellingen in Nederland is blootgesteld aan risico’s van biodiversiteitsverlies. Om deze risico’s in kaart te brengen en te beperken maken we veel gebruik van de inspanningen die we al langer doen op het gebied van klimaatverandering. En nu is er het Kunming-Montreal-akkoord, met ambitieuze en concrete doelen. De ingrediënten voor succes zijn er.’