COLUMN


Een nieuw decennium: startpunt voor een andere kijk op pensioen

Shaktie Rambaran Mishre
Voorzitter Pensioenfederatie

Het voelt misschien toch extra bijzonder, als we over anderhalve week de oliebollen met poedersuiker bestrooien. We sluiten straks tenslotte een heel decennium af. Een decennium waarin pensioen van iets vanzelfsprekends tot het centrum van discussie werd.

Hoewel het deelnemersvertrouwen van vóór de crisis vooral was gestoeld op desinteresse – een goed pensioen wordt vanzelf geregeld – is het huidige gebrek aan vertrouwen nu wel een forse uitdaging. Afgelopen decennium hebben veel deelnemers hun indexatie moeten missen. Het vanzelfsprekende is er af; er zijn deelnemers, vooral jongeren, die zelfs denken dat er helemaal géén pensioen voor hen over is. Dat, terwijl we dagelijks bezig zijn om bijna 1.500 miljard*(!) evenwichtig te beheren, juist ook met het oog op hun toekomstige oudedagsuitkering.


Het nieuwe decennium begint in elk geval met een pensioenakkoord wat nu verder wordt uitgewerkt in een toekomstbestendige pensioenregeling. Hoe mooi zou het zijn als die uitwerking er meteen in het eerste jaar van het nieuwe decennium ligt? Gedragen door politiek, sociale partners, pensioensector en maatschappij? Dan is onze eerste mijlpaal van het decennium vast binnen. Daarnaast zullen we komend jaar moeten inspelen op andere uitdagingen waar de sector voor staat: de lage rente, nieuwe rekenregels, veranderingen op de arbeidsmarkt, wet- en regelgeving en internationale ontwikkelingen – om maar een aantal te noemen.


Maar we bepalen ook onze eigen agenda. Zo heeft de Pensioenfederatie zich ook een voorstelling gemaakt van het komende jaar en bepaald op welke onderwerpen we willen inzetten. Tegelijkertijd weten we dat in onzekere tijden als deze flexibiliteit en verandervermogen minstens even belangrijk zijn als onze vakinhoudelijke expertise. Dat vergt ook van ons een andere manier van denken en doen en binnen het bestuur een ander gesprek.


Ook komend jaar blijft het behartigen van de belangen van onze leden én hun deelnemers onze primaire taak. Bijvoorbeeld in de (Europese) lobby, in gesprekken met toezichthouders en in de media. Daarnaast willen we de bestuurders van pensioenfondsen uitdagen in het vormen van hun eigen lange termijnvisie. Hoe kan de wereld van morgen eruit zien en hoe blijven we relevant hierin? Daartoe hebben we een aantal scenario’s geschetst die tot inspiratie kunnen dienen. Ten slotte willen we onze leden blijven ontzorgen door kennis te delen, netwerkbijeenkomsten te organiseren en handreikingen op te stellen. Verbinden staat bij al deze werkzaamheden centraal. Verbinding met de leden, maar ook met onze stakeholders en deelnemers. Ook als we in het belang van onze achterban stevig in de wedstrijd zitten.


We willen in 2020 focussen op de (meer)waarde van pensioen. Oplossingen die goed uitlegbaar én uitvoerbaar zijn, zowel voor de korte als de langere termijn. Pensioen versimpelen en duidelijke, eerlijke communicatie richting deelnemers zijn belangrijke randvoorwaarden bij de uitlegbaarheid van het nieuwe contract. Op uitvoerbaarheid sturen we door de uitwerking van het contract met de kennis en kunde uit de sector te faciliteren. Zeker waar het gaat om belangrijke aandachtspunten als het zorgvuldig verloop van de transitie en de compensatie voor het afschaffen van de doorsneeopbouw. Maar ook voor onderwerpen als administratie, uitbesteding en pensioencommunicatie.


Kortom, zo is de jaarwisseling naar 2020 niet alleen het einde van een decennium waarin pensioen opeens weer onderwerp van gesprek werd, maar vooral een startpunt om op een nieuwe manier naar pensioen te kijken. Minister Wouter Koolmees zei het begin december al in een NRC-interview: “Uiteindelijk gaat het mij om het doel, het loslaten van de fictie dat pensioentoezeggingen zeker zijn.” Dat loslaten van die zekerheid betekent niet dat we daarbij de waarde van pensioen loslaten. Het betekent alleen dat we realistischer kijken naar dit waardevolle product. Pensioen op zichzelf is niet onzeker; alleen de hoogte ervan gaan we niet meer jaren vooraf tot achter de komma voorspellen. Pensioen is waardevol. Dat gaan we in dit decennium laten zien.


Shaktie Rambaran Mishre

Bestuursvoorzitter