INTERVIEW


‘Het thema circulaire economie sluit nauw aan bij de voorkeuren van onze deelnemers’

‘Pensioenfonds Detailhandel steekt €100 mln in circulaire economie’, kopte PensioenPro aan het begin van deze Week van de circulaire economie. Het pensioenfonds is de eerste belegger in een fonds van impactinvesteerder Polestar Capital dat leningen verstrekt aan Nederlandse innovatieve projecten in de circulaire economie. We vroegen hoofd beleggingen Henk Groot hoe het Pensioenfonds Detailhandel op het thema circulaire economie is gekomen.

Groot: “Pensioenfonds Detailhandel houdt in de samenstelling van de beleggingen rekening met thema’s die voor het pensioenfonds en haar deelnemers belangrijk zijn. Het thema circulaire economie sluit nauw aan bij de voorkeuren van onze deelnemers. In ons MVB-beleid hebben we thematische aandachtsgebieden geformuleerd, die we gelinkt hebben aan de agenda van de Sustainable Development Goals (SDG’s). Pensioenfonds Detailhandel geeft extra aandacht aan vier SDG’s. Deze vier SDG’s zijn gekozen omdat ze raken aan de thema’s in de toeleveringsketen van de (detail)handel, en, na onderzoek van de Universiteit van Maastricht, bleek dat ze ook de voorkeur van deelnemers hadden. Dat zijn de volgende vier SDG’s: SDG 8: Eerlijk werk en economische groei, SDG 12: Verantwoorde consumptie en productie, SDG 13: Klimaatactie en SDG 16: Vrede, justitie en sterke publieke diensten. In 2020 heeft het bestuur van Pensioenfonds Detailhandel een hernieuwd en ambitieus MVB-beleid vastgesteld. Naast dat we de vier gekozen SDG’s in onze gehele beursgenoteerde portefeuille wilden integreren, is er ook een direct impact doelstelling vastgesteld. 1% van het totale vermogen is gealloceerd aan direct impact. Het doel is om met dit gedeelte van onze beleggingen direct bij te dragen aan een beter milieu en een betere maatschappij. We definiëren impactbeleggingen als beleggingen met een intentie om een positieve, meetbare sociale en milieu impact te maken, naast een positief, financieel rendement. In tegenstelling tot de doelstellingen van het pensioenfonds om indirecte impact te genereren, bijvoorbeeld door duidelijke CO2-reductie doelstellingen zoals 50% reductie in de aandelenportefeuille, en 5% van de leningenportefeuille in green bonds te investeren, leidt de directe impactdoelstelling ook tot de toevoeging van een nieuwe beleggingscategorie in onze portefeuille. Pensioenfonds Detailhandel heeft in 2019 al haar aandelenbenchmarks in lijn gebracht met de vier SDG’s. Sindsdien nemen we circulaire economie mee als onderdeel van onze SDG-benchmarks. We screenen bijvoorbeeld op het efficiënt gebruik van grondstoffen, life cycle management en afvalbeperking. Die impact is lastiger te meten dan de impact die met onze direct impactinvesteringen beogen te hebben.”

‘We gaan toetsen of de impactbeleggingen leiden tot resultaten in de reële economie en in hoeverre die veranderingen ook door onze investering teweeg zijn gebracht’

Henk Groot


‘Onze impactbeleggingen moeten natuurlijk de belangrijke toets doorstaan of het bedrijf waaraan geleend wordt wel impact creëert in de circulaire economie.’

‘Het mooie aan de propositie van Polestar Capital is dat de intentionaliteit van de impact heel duidelijk is en de resultaten goed gemeten kunnen worden.’

Henk Groot

Hoe zijn jullie tot een samenwerking met Polestar Capital gekomen? Hoe verliep het proces? “Om de impactdoelstelling van 1% allocatie te behalen en ons te begeleiden in het selectieproces is Phenix Capital aangesteld. Zij hebben door hun uitgebreide impact-database, gebaseerd op bijdragen aan de SDG’s, de mogelijkheid om het impactaanbod te screenen op voor Pensioenfonds Detailhandel geschikte impactbeleggingen. Zij waren door hun ervaring met de impactmarkt, kennis over de managers, en due dilligence-capaciteit goed uitgerust ons te begeleiden in het selectieproces. Nadat we met behulp van Phenix, bij Polestar uitkwamen als een geschikte impactmanager, ook na het doorlopen van een due dilligence proces en het uitvoeren van impacthaalbaarheidstoets, verliep het proces met Polestar voorspoedig. De link met de voor ons belangrijke SDG’s 12 Verantwoorde consumptie en productie en SDG 13 Klimaatactie was evident: leningen die Polestar in een eerder fonds hadden uitgegeven maken zichtbaar en meetbaar impact op deze voor ons belangrijke doelen. Net als bij het fonds waar Pensioenfonds Detailhandel nu in investeert, financierde ook een vorig fonds van Polestar Capital innovatieve circulaire ondernemingen met de potentie om hun waardeketen wereldwijd te verduurzamen. Met dit doel werd in 2015 Quality Circular Polymers (QCP) gefinancierd. Een bedrijf dat van afvalplastics weer nieuwe plastics produceert, en hierbij per ton eindproduct bijna 2 ton aan CO2 uitstoot bespaart ten opzichte van traditionele fossiele plastic productie. In de gefinancierde fabriek wordt inmiddels 35.000 tot 50.000 ton aan gerecyclede plastics per jaar geproduceerd, waarmee dus 70.000 tot 100.000 ton CO2 uitstoot wordt vermeden. Daarnaast zijn inmiddels een 2e en 3e fabriek in aanbouw, waarmee de uiteindelijke impact nog veel groter gaat worden. Het mooie aan de propositie van Polestar Capital is dat de intentionaliteit van de impact heel duidelijk is en de resultaten goed gemeten kunnen worden. Maar, ook het criterium ‘additionaliteit’ speelt voor ons een belangrijke rol. Dat betekent dat zonder de actie van ons als investeerder, de beoogde impact niet bereikt kan worden, omdat er een duidelijk gebrek aan financiering is voor de door het fonds gefinancierde innovatieve circulaire projecten die voor maatschappelijke en sociale oplossingen zorgen. Dat gebrek aan financiering blijft ook bestaan na onze commitment van € 100 miljoen in het fonds. Daarom zou het mooi zijn als meer Nederlandse pensioenfondsen onderzoeken of een investering in dit fonds bij hun impact en beleggingsambities zou passen.” Wat wil pensioenfonds Detailhandel met deze belegging bereiken en willen jullie in de toekomst nog meer stappen gaan ondernemen op circulaire economie? “We willen natuurlijk, net als met al onze beleggingen, een goed resultaat bereiken. Het moet onderaan de streep genoeg opleveren. We zullen daarom toetsen of de impactbeleggingen leiden tot resultaten in de reële economie en in hoeverre die veranderingen ook door onze investering teweeg zijn gebracht, bijvoorbeeld doordat er een duidelijke funding-gap was die we hebben overbrugd. Daarnaast moeten ze natuurlijk de belangrijke toets doorstaan of het bedrijf waaraan geleend wordt wel impact creëert in de circulaire economie. We toetsen of impactbeleggingen in private markten het beste tot hun recht komen, en tenslotte of de behaalde impact in relatie tot de kosten en behaalde rendement ook het juiste niveau halen. We zijn momenteel ons beleggingsbeleid op het gebied van Verantwoord Beleggen aan het herzien. Dat betekent dat we bij een aantal van onze behaalde doelstellingen het ambitieniveau zullen opschroeven, en nieuwe doelstellingen zullen formuleren. Een belangrijk onderdeel is dat we onze gehele portefeuille in lijn willen brengen met de doelstellingen van het Parijs klimaatakkoord. Investeringen die daar een positieve bijdrage leveren zijn een belangrijke puzzelstuk om de doelstelling te behalen. Daarin is een rol weggelegd voor de circulaire economie. Indirect maken wij de grootste impact in onze beursgenoteerde aandelen- en obligatieportefeuilles. Een groot gedeelte daarvan is al in lijn met de voor ons vier belangrijke SDG’s. Dit jaar moet onze gehele portefeuille dat zijn, inclusief de focus op de SDG 12, die het dichtst linkt met de circulaire economie. De aandelenportefeuilles, waarvan het proces tot SDG-alignment al vanaf 2019 loopt, worden herzien, ook op de onderdelen van de circulaire economie. Momenteel nemen we circulaire economie al mee als onderdeel van onze SDG-benchmarks: bedrijven worden gescreend op efficiënt gebruik van grondstoffen, life cycle management en afvalbeperking. We zullen in die herziening ook onderzoeken of er sindsdien effectievere manieren zijn om dat te doen, en onderzoeken of we die kunnen integreren.”

Direct beleggen in de kringloop-economie Een institutioneel belegger kan ook direct beleggen in bedrijven. Zo belegt ABP in een wereldwijde marktleider voor flessenautomaten die hergebruik van flessen mogelijk maakt, een bedrijf dat staal en aluminium weet te recyclen en in de auto-industrie, in watertechnologie en vastgoed. Lees hier hoe zij dit aanpakken.