COLUMN


In spanning over de cijfers

José Meijer

Voorzitter a.i. Pensioenfederatie

Deze periode, zo tussen de laatste kwartaalcijfers en het oudjaar, lijkt wel een beetje op die spannende week begin november, waarin we nog niet wisten wie na de verkiezingen de nieuwe president van de Verenigde Staten zou worden. Ik hoorde van verschillende mensen dat ze zelf verbaasd waren over hoe vaak ze grafieken en kaarten bestudeerden en alle nieuwsupdates volgden. Ook ik checkte mijn telefoon vaker dan normaal. Terwijl het toch echt een verkiezing aan de andere kant van de oceaan betrof…

Die spanning met cijfers hebben we nu in Nederland ook. Hier gaat het om het pensioen van miljoenen Nederlanders. Hoe ontwikkelen de dekkingsgraden zich? Welke pensioenfondsen zitten er boven de 90, welke eronder? Het is voor enkele pensioenfondsen erg spannend. Het zijn dagkoersen… Worden nog meer vaccins goedgekeurd en hoe groot is de kans op een no-deal Brexit? Allemaal zaken die invloed hebben. Maar het is toch echt de dagkoers op 31 december is die de doorslag geeft. Pensioenfondsen communiceren door het jaar heen over hun financiële situatie en bereiden deelnemers voor als verlagingen dreigen. De AFM ziet daar ook op toe. Er is wel een negatief bijeffect; die terugkerende berichtgeving over mogelijke verlagingen leverde vooral een daling in vertrouwen op. Ook in de jaren dat van verlaging uiteindelijk geen sprake was. In een peiling dit voorjaar bleek dat 49% van de deelnemers ervan overtuigd is dat pensioenfondsen de laatste jaren verlagingen hebben doorgevoerd. Dat is niet zo. Afgezien van een enkel fonds in 2016 vonden de laatste verlagingen in 2013 plaats. Pensioenfondsen zijn feitelijk van de lange termijn - en niet van de dagkoersen. We zijn voorstander van feitelijke berichtgeving over wat veranderingen in pensioen precies voor de portemonnee van elke deelnemer en gepensioneerde betekenen. Dat gaan de pensioenfondsen begin 2021 ook bepalen op basis van de dekkingsgraden per 31-12-2020. In geval van verlagen zijn dat nare berichten: het vlakt de aangroei van je pensioenopbouw af en betekent voor gepensioneerden een lagere uitkering dan ze de maand ervoor kregen. Dat is heel zuur. Die spanning leidt ook tot misverstanden. Uit reacties op berichtgeving over mogelijk verlagen lees ik dat sommige deelnemers denken dat de verlaging direct afgaat van wat ze ooit zelf als premie hebben ingelegd. Maar die premie is in voorgaande jaren wel vermeerderd met rendement. Een verlaging betekent feitelijk dat het pensioenfonds iets moet afhalen van die vermeerdering. Op pensioendatum heeft het pensioenfonds nog altijd de premie meer dan verdubbeld, dankzij de beleggingen. Het feit dat pensioen wordt belegd, zorgt er ook voor dat het meebeweegt met de economie. Dat gaan deelnemers straks merken in hun pensioen. Het nieuwe contract geeft daarmee handvatten om beter te communiceren over pensioen. Het is een belangrijke stap dat dit conceptpakket er nu ligt! We gaan de wetgeving over het nieuwe pensioenstelsel, die zojuist voor consultatie openbaar is gemaakt, dan ook grondig bestuderen. Nog niet alles is duidelijk en er zijn wellicht zaken die we anders geregeld willen zien. Het is nu de tijd om invloed uit te oefenen op de definitieve wetgeving, zodat de sector er goed mee uit de voeten kan. Voor een goed en toekomstbestendig pensioen voor de deelnemers!

José Meijer Voorzitter a.i. Pensioenfederatie